शेअर मार्केटमध्ये तोटा का होतो? आणि त्याऐवजी तुम्ही काय करायला हवे

गेल्या काही वर्षांत ट्रेडिंगची लोकप्रियता मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. काही गुंतवणूकदार आपली संपत्ती शिस्तबद्ध पद्धतीने वाढवतात, तर बरेच जण सातत्याने पैसे गमावतात. हे नुकसान का होते, हे समजून घेणे हे यशस्वी ट्रेडर होण्याच्या दिशेने पहिले पाऊल आहे.

ट्रेडिंगमधील मानसिकतेबाबतचा सखोल भाग आम्ही वेगळ्या लेखात लिहिला आहे. आज आपण ज्या चुका बहुतांश ट्रेडर्स करतात, त्या रोजच्या चुकांकडे पाहू—आणि तुम्ही त्या टाळण्यासाठी काय करायला हवे.

1. स्वतःला आणि मार्केटला समजून घ्या

बरेच जण शेअर मार्केटमध्ये यशस्वी झालेल्या लोकांची उदाहरणं पाहून किंवा व्हिडिओ पाहून ट्रेडिंगला सुरुवात करतात. उदाहरणार्थ, एखादा सांगतो की तो दररोज ₹2000 कमावतो—तर महिन्याला ₹60,000 सहज वाटतं. वाटतं, हे तर सोप्पं आहे ना?

पण ही विचारसरणी खासकरून नवशिक्यांसाठी धोकादायक असते.

हे उदाहरण थोडक्यात समजून घ्या:

• बाजार महिन्याला सरासरी 22 दिवस उघडा असतो.

• अगदी अनुभवी ट्रेडर्ससुद्धा प्रत्येक दिवशी फायदा कमवत नाहीत. धरून चालू की 4 दिवस तोटा होतो.

• म्हणजे फायदा होणारे दिवस = 18

• त्या 4 तोट्याचे रीकव्हरीसाठी 3 दिवस लागतील.

• आता शुद्ध फायदा मिळणारे दिवस उरतात = 15

तरही, जर तुम्हाला ₹60,000 कमवायचं असेल तर—15 दिवसांत दररोज ₹4,000 कमवायला लागेल.

नवीन ट्रेडर्ससाठी हा टार्गेट अतिशय अवास्तव आहे. त्यामुळे असे टार्गेट गाठायच्या नादात चुकीचे निर्णय घेतले जातात आणि तोटा होतो.

2. त्याऐवजी काय करायला हवे

ट्रेडिंग म्हणजे दररोज निश्चित पैसे कमवणे नव्हे—तर ते एक शिस्तबद्ध आणि अभ्यासपूर्ण निर्णय घेण्याची प्रक्रिया आहे.

✅ मार्केट ट्रेंड समजून घ्या

ट्रेडिंग सुरू करण्यापूर्वी मार्केटचा ट्रेंड ओळखा:

• बुलिश (चढणारा)

• बेअरिश (घसरत जाणारा)

• साइडवेझ (रेंजमध्ये अडकलेला)

तुमचे ट्रेड्स या ट्रेंडनुसार असायला हवेत.

✅ अंडरलाईंग समजून घ्या

जर तुम्ही F&O मध्ये ट्रेड करत असाल, तर मूळ स्टॉक किंवा इंडेक्स समजून घ्या. जर इक्विटी ट्रेड करत असाल, तर:

• स्टॉकचा ट्रेंड बघा

• त्या सेक्टरचा ट्रेंड बघा (TCS साठी IT सेक्टर)

• त्या स्टॉकला किंवा सेक्टरला लागणारे न्यूज किंवा इव्हेंट्स बघा

उदाहरण: जर TCS वर ट्रेड करायचं असेल पण त्या कंपनीबद्दल नकारात्मक बातम्या असतील, तर IT इंडेक्स वर जात असला तरी TCS वर जाणार नाही. म्हणून नेहमी स्टॉक-स्पेसिफिक बातम्या बघा.

3. एंट्री, टार्गेट, आणि स्टॉप लॉस ठरवा

"माझं टार्गेट ₹2000 आहे" असं म्हणत ट्रेड करणे अयोग्य आहे.

• स्टॉप लॉस तिथे ठेवा जिथे मार्केट गेल्यास तुमचा ट्रेड चुकीचा सिद्ध होतो.

• टार्गेट नेहमी 1:2 किंवा चांगल्या risk-reward रेशोवर असावा.

• ऑर्डर ठेवा—फक्त डोक्यात नको. मार्केटमध्ये एकदा गेलात की भावना बिघडवतात.

गोल्डन रूल: एका ट्रेडमध्ये तुमच्या भांडवलाचा 2% पेक्षा जास्त धोका घेऊ नका.

4. पोजिशन सायझिंग: एका ट्रेंचने सुरू करा

पूर्ण भांडवल एकाच वेळी वापरू नका.

उदाहरण: 100 शेअर्स खरेदी करायचे आहेत.

• सुरुवात 20 शेअर्सने करा.

• मार्केटची दिशा समजून घ्या, आणि खात्री झाली की उर्वरित घ्या.

• हे केल्याने अचानक उलट चाल झाल्यास नुकसान कमी होतं.

5. ट्रेडचा वेळ योग्य ठरवा

मार्केटमध्ये विशिष्ट वेळेनुसार एक पॅटर्न असतो:

🕙 सकाळी 10:00–10:30 (ट्रेंडची पुष्टी)

By 10:30 AM, the market’s initial direction usually becomes clear. Use this time to:

• 10:30 पर्यंत मार्केटचा ट्रेंड स्पष्ट होतो.

• या वेळेमध्ये खालील पॉईंट्स बघा :

  • वॉल्यूम आणि प्राइस ट्रेंड

  • कोणती दिशा मजबूत आहे?

  • फालतू ट्रेड्स टाळा

🕝 दुपारी 2:00–2:30 (निकाल काढण्याचा वेळ)

• बरेच ट्रेडर्स या वेळेनंतर पोजिशन्स क्लोज करतात.

• बघा तुमचा टार्गेट हिट होतोय का.

• एग्झिट, होल्ड किंवा टार्गेट बदलायचा निर्णय घ्या.

6. प्राइस + वॉल्यूम हे संकेतकांपेक्षा प्रभावी आहे

साधे indicators पेक्षा प्राइस आणि वॉल्यूममधून अधिक स्पष्ट संकेत मिळतात.

• कन्सोलिडेशन झोन बघा—किंमत एका रेंजमध्ये थांबलेली असेल.

• तिथून निघणारी वॉल्यूम स्पाइक ब्रेकआउट किंवा ब्रेकडाऊन सूचित करू शकते.

• योग्य combination निवडा.
  

सारांश

शेअर मार्केटमध्ये यश म्हणजे:

• दररोज निश्चित उत्पन्न नव्हे

• अनुभव मिळवणे

• स्वतःचं तंत्रज्ञान विकसित करणे

• मार्केट स्ट्रक्चर समजून घेणे

• जोखमीवर नियंत्रण ठेवणे

🎯 5 वर्षे मार्केटमध्ये कार्यरत राहा — हा वेळ तुम्हाला एखाद्या व्हिडिओ किंवा पुस्तकापेक्षा जास्त काही शिकवून जाईल

" ट्रेडिंगमध्ये, प्रत्येक वेळेस योग्य असणं आवश्यक नाही — पण दीर्घकालीन फायदेशीर असणं आवश्यक आहे."

सोबत रहा!
शुभ ट्रेडिंग !